Werving in de mondzorg: het draait om kennis, kunde en persoonlijkheid

Solange de Groot richtte in 2011 SOdental op, een wervings- en selectiebureau voor tandheelkundig personeel. Daarvoor had ze al ruime ervaring opgedaan in de mondzorgbranche als tandartsassistente, accountmanager, equipmentspecialist, recruiter en als voorzitter van de NVvTA. Nu zorgt ze voor de ideale match tussen personeel en organisaties in de mondzorg. Hoe ze dat doet, vertelt ze graag.

Iedereen kent de verhalen over het tekort aan tandartsen. Merk jij ook dat het steeds lastiger wordt om een vacature voor tandarts te vervullen?
“Niet steeds lastiger, ik doe dit werk nu zes jaar en het is altijd lastig geweest. Er is altijd een tekort aan góede tandartsen, degenen die bij jou passen. Reacties op vacatures krijg je wel. Het is echter de vraag of de juist passende kandidaat er bij zit. En natuurlijk mogen er meer afstuderen, absoluut! Er zijn ook genoeg jongens en meiden die vernomen hebben dat dit een goed verdienende job is. Die hebben niet voor tandheelkunde gekozen, maar voor een goede baan. Dat is wat anders dan wanneer je met passie je vak kiest. Ik zoek bevlogen tandartsen, die niet alleen goed zijn in hun vak, maar ook een fijn persoon zijn. Alles moet gewoon kloppen, het moet een ‘zorger’ zijn en niet iemand die verdiensten boven zorg stelt. Het komt ook wel voor dat ik een vacature niet 1, 2, 3 kan invullen. De regio speelt ook een rol, vooral in Zeeland is het lastig.”

Is er ook een tekort aan mondhygiënisten?
“Er is steeds meer vraag naar mondhygiënisten. Ook hier is het de uitdaging de juiste te vinden. Taakdelegatie is aan de orde van de dag, mede door de tekorten. Echter: “look on the bright side”; dan blijft men doen wat men leuk vindt. Dan hou je dus plezier in je werk én op de werkvloer! Als ik bij een praktijk kom, dan informeer ik naar het aantal tandartsen en wat voor behandelingen ze verrichten. Wordt er intern samengewerkt met een mondhygiënist en een preventieassistent? Zijn er alleen tandartsen aan het werk, dan hebben die hun agenda ook gevuld met preventie- en mondhygiënewerk. Op het moment dat ze een kamer inrichten voor een mondhygiënist of een preventieassistent, houdt de tandarts ruimte over in zijn agenda om de dingen te doen die hij leuk vindt. Dit kan op behandelgebied of hobbymatig zijn, zowel binnen als buiten de praktijk. Dat is zo belangrijk!

Startende tandartsen moeten natuurlijk wel eerst zelf de controles doen en de patiënten leren kennen. De patiënt moet ook het gevoel hebben dat de tandarts hem serieus neemt. Hij moet niet iedere keer door iemand anders behandeld worden.”

Hoe ga jij te werk als een praktijk jouw hulp inroept?
“Ik wil altijd zo veel mogelijk mensen zien, ik wil ook echt veel weten. Ik vind het gewoon te leuk, elke praktijk werkt anders. Dus ik ga daar naar toe en heb er graag uitvoerige gesprekken. Hoe ze werken, wat ze willen, waar ze staan en hoe hun toekomst eruitziet. Waar willen ze over drie jaar zijn, gaan ze nog verbouwen, hebben ze een patiëntentekort? Hoe is het team samengesteld, is het een loyaal team of is er een enorm verloop, is er een praktijkmanager? Je moet echt weten hoe een praktijk draait. Ik merk vaak dat mijn vragen een eyeopener zijn. De bedoeling is dat men mij allereerst vertrouwt. Doordat men open kan zijn en is, wordt mijn totaalbeeld van de praktijk én de gewenste collega helder.

Kan een tandarts niet net zo goed zelf een collega zoeken?
Het kost heel erg veel tijd om goed te kunnen screenen, dat is iets wat vaak onderschat wordt. Ieder heeft zijn ding waar hij of zij goed in is. Je moet echt wel verder kijken dan je neus lang is. Je hebt kennis, kunde en persoonlijkheid. Kennis krijgen ze mee vanuit de opleiding, daar hebben ze dat papiertje voor gekregen. Kunde daar kan ik niet helemaal over oordelen, omdat ik geen tandarts ben. Dat stukje ligt echt bij de tandarts-praktijkhouder. En je hebt persoonlijkheid en dat is mijn ding. Ik kijk ook naar wat voor visie er is en hoe de teamsamenstelling is. Als de praktijk uit twee mannen bestaat en er twee haantjes aan het werk zijn, dan moet er niet nog een derde bijkomen. Die twee is misschien al te veel. Ik vraag ook aan de praktijkhouder: “Wat zijn jouw specialiteiten, behandel je graag endo’s en wat wil je er voor aanvulling bij hebben?” “Nou, als ik endo’s kan afstoten…,” hoor ik dan. Dus als ik iemand heb die dat heel leuk vindt, worden zij daar heel blij van. Dan kunnen ze hun endo’s lekker doorsluizen, en dan is het echt ook een aanvulling op hun vakgebied.”

En dan stel jij een profiel op voor de geschikte kandidaat?
“Ja. Ik vraag eerst wat ze willen en waarom. Dan stel ik een profiel op en vervolgens zoek ik geschikte kandidaten. In principe zie ik alle kandidaten voordat ik ze voorstel, ik ga geen cv’tje schuiven. Ik geef ook altijd aan dat een praktijk niet moet verwachten dat ik binnen een week al met kandidaten kom. Mensen blijven bij mij hangen als ik een gesprek met ze heb gehad. Als ik dan iemands cv weer zie, weet ik of hij daar in de praktijk past. Het is niet alleen het poppetje met wat hij kan, maar het gaat ook om de persoonlijkheid die hij heeft. Ben je een extreem joviaal type, dan hoef ik je niet voor te stellen bij een kleine dorpspraktijk. Daar wordt niemand blij van. Dat zie je simpelweg niet van een cv of foto. En bepaalde persoonlijke details zie of hoor je ook niet door de telefoon. Neem alleen al persoonlijke hygiëne of correctheid.”

Hoe gaat het dan verder?
“Nadat ik de door mij geziene kandidaat heb voorgesteld aan de praktijk zal deze een 1 op 1 kennismaking hebben. Aansluitend volgt er een feedback van zowel de kandidaat als de praktijk. Indien de eerste kennismaking inderdaad positief is, adviseer ik altijd de kandidaat een of twee dagdelen te laten meelopen. De kandidaat kan dan zien hoe het draait en wie er nog meer werken. Ik raad de kandidaat altijd aan om in ieder geval ook tijdens een pauze aanwezig te zijn, zodat hij ook even in het ‘vrijetijdsmoment’ ziet hoe het reilt en zeilt en of hij zich daarbij prettig voelt.
Tijdens het meelopen kan de praktijk ook zien hoe iemand binnen het team ligt. Om zijn kunde te screenen, kun je hem wellicht een patiënt laten behandelen of hem een casus voorleggen. Vraag bijvoorbeeld aan de hand van een foto of situatie wat zou hij zou doen. Neem de tijd om iemand te screenen op het gebied van kunde. Liever er wat langer over doen, dan snel beslissen en een ’rotte appel in je fruitschaal’ krijgen.”

Is het nog zinvol om referenties te vragen?
“Ja zeker, als je daarvoor de goedkeuring van de kandidaat hebt. De referenties kunnen ook wel komen van collega’s, dus over de persoonlijkheid gaan en niet alleen over kunde. Je mag geen negatieve referentie geven, dus dat is een beetje krom. Maar als iemand geen referentie wil geven, dan weet jij al genoeg. Ik probeer het van tevoren al te screenen. Als iemand al een heel druk cv heeft, dan ben ik alert. Dit wil niet altijd gelijk iets negatiefs over de persoon zeggen. Bij assistentes is het vaak zo dat ze tijdelijke contracten krijgen en na twee jaar niet in vaste dienst komen. Zo wisselen ze dus vaak van baan, maar dat wil niet zeggen dat ze hun werk slecht doen of geen fijne collega zijn.
Er wordt natuurlijk ook vaak op iemands social media gekeken. Je kan zo snel een (voor)oordeel krijgen over iemand. Dit kan ook heel positief zijn. Iemand die allemaal leuke foto’s van reizen of kinderen of sporten post en een gezellig sociaal leven heeft, wil je misschien wel graag als collega.”

Als iemand is aangenomen, heb je dan nog tips voor de eerste periode?
“In de eerste plaats: zorg ervoor dat je iemand welkom heet! Leg de ’oranje‘ loper uit (het logo van SOdental is oranje)! Dat wordt te weinig gedaan. Zorg als praktijkeigenaar dat je zelf aanwezig bent als iemand begint of zorg ervoor dat je praktijkmanager hiervoor zorg draagt. Vraag aan het eind van de dag even hoe het ging. Neem de tijd en zorg voor begeleiding van een nieuwe medewerker. Introduceer hem of haar aan de rest van het team. Spreek evaluatiemomenten af (na 3 weken, na 3 maanden) om even stil te staan bij hoe het gaat. Zeker binnen een groter team is het belangrijk om te bespreken hoe het gaat en hoe de samenwerking met de collega’s is.
Belangrijk is, en dat is feitelijk ook mijn basis: zorg dat ze niet alleen jou zien, maar zie hen ook!”

Interview door Yvette in ’t Velt met Solange de Groot, eigenaar van SOdental.